Historisch huizenonderzoek

afb huizenonderzoek

Opgegroeid in een oud grachtenhuis aan de Koornmarkt in Delft ben ik van jongs gefascineerd door oude huizen. Omdat ik heb doorgeleerd voor historisch onderzoeker, besloot ik op een gegeven moment uit liefhebberij de geschiedenis van dat huis en zijn bewoners uit te zoeken. Het bleek een leerzame zoektocht langs vele archiefbronnen en de levensgeschiedenissen van soms boeiende bewoners. Het bracht me zelfs tot in de National Archives in Londen waar ik de papieren terugvond van een VOC-schipper (en bewoner van het huis) wiens schip ooit door de Engelsen was buit gemaakt in de Vierde Engelse Zeeoorlog.
Al snel ontdekte ik dat ik niet de enige was die door dit soort historisch huizenonderzoek wordt gegrepen. Omdat er twintig jaar geleden nog weinig instructiemateriaal bestond om een dergelijk redelijk gecompliceerd onderzoek aan te pakken, ben ik mijn kennis op dit gebied gaan uitventen in cursussen en enkele onderzoekgidsjes. Ook ben ik andere liefhebbers praktisch gaan ondersteunen bij het onderzoek naar de geschiedenis van hun huis door het geven van workshops.

In Delft is uit deze kring van historische huizenonderzoekers sinds 2007 een werkgroep ‘Achter de gevels van Delft’ gegroeid die maandelijks in het gemeentearchief bijeenkomt en de resultaten van haar onderzoeken presenteert op de website www.achterdegevelsvandelft.nl.
Daarnaast ben ik sinds 1990 met historisch huizenonderzoek ook actief geweest in Leiden, Haarlem, Utrecht en diverse plaatsen in Gelderland (Harderwijk, Arnhem en Tiel).

Onderzoeksgids ‘Op zoek naar huis, straat of buurt’
In 2000 verscheen bij Uitgeverij Verloren de 2e herziene druk van de onderzoekshandleiding ‘Op zoek naar huis, straat of buurt’. Deze handleiding is nog steeds verkrijgbaar en actueel, afgezien van de vele internet-opties die sindsdien beschikbaar zijn voor het onderzoek. Voor de hoofdlijnen van de beschreven onderzoeksaanpak is dat echter minder relevant. Tal van plaatselijke handleidingen van archiefdiensten hebben zich op deze gids gebaseerd. Achterin de gids staat een beknopt stappenplan voor historisch huizenonderzoek, die u hieronder in pdf-vorm aantreft.
Bibliotheekrecencie huizengids

Stappenplan huizenonderzoek (pdf)

Achterdegevelsvandelft                       afb Achterdegevels

Met oud-cursisten van de werkshop huizenonderzoek in Delft heb ik de website ‘Achterdegevels van Delft’ opgezet. Daarop zijn inmiddels de geschiedenis van circa 180 panden in Delft te vinden, waaronder een groot aantal onderzoeken van mijn hand. Zie www.achterdegevelsvandelft.nl

Handleiding historisch huizenonderzoek in Haarlem
Voor het Noord-Hollands Archief schreef ik een uitgebreide handleiding voor historisch huizenonderzoek in Haarlem en andere plaatsen waarvan het Noord-Hollands Archief relevante lokale archieven beheert.
De handleiding, met veel afbeeldingen van relevant bronnenmateriaal, is in druk verschenen, maar ook te raadplegen (en downloaden) via onderstaande link op de website van het Noord-Hollands Archief:
Handleiding huizenonderzoek Haarlem

Cursussen/workshops archiefonderzoek
Een à twee maal per jaar geef ik workshops historisch huizenonderzoek van zes middagen/ochtenden op het Gemeentearchief Delft (maandagochtend) en het Noord-Hollands Archief in Haarlem (vrijdagmiddag). Zie voor de data van de eerstvolgende workshops de websites van de desbetreffende archieven.
In die workshops krijgt u hulp bij het onderzoek in de archieven. U maakt daarbij gebruik van de faciliteiten van de betreffende archiefdiensten. De cursussen zijn daarom aan de plek en de openingstijden van de instelling gebonden.

Onderzoek in opdracht
In beginsel ben ik ook bereid historisch huizenonderzoek in opdracht uit te voeren. Op verzoek kan ik daarvoor, na kennismaking, een offerte uitbrengen.

Diverse huizenonderzoeken:
Wevershuisje Middelstegracht in Leiden (pdf)
Geschiedenis van de Peerenboom, Oude Delft 194 (pdf)
Geschiedenis van het Laarsje, Koornmarkt 45 Delft

Geschiedenis van Grote Houtraat 120 en Zijlstraat 62-64 in Haarlem (in opdracht van Monumentenzorg Haarlem)

Oudste geschiedenis van boerderij ‘Nooit Gedacht’ (1500-1740) aan de Nooreindsewef 42 in Delfgauw

Lambrisering (tek KvdW)